Wat is Taoïsme?

Taoïsme is een oude Chinese filosofie en religie die zich richt op het leven in harmonie met de Tao, wat "de Weg" betekent. Het is een complex systeem dat elementen van spiritualiteit, ethiek en filosofie combineert. Hier zijn enkele belangrijke aspecten van het taoïsme:

Kernconcepten

  1. Tao (道): De centrale betekenis van het taoïsme is de Tao, de ultieme, onveranderlijke bron van het universum en de natuurlijke orde. Het is onbenoembaar en transcendent, en het wordt gezien als de weg die alle dingen volgen.

  2. Wu Wei (无为): Dit concept betekent "niet handelen" of "handelen zonder inspanning". Het verwijst naar het idee dat men in overeenstemming moet leven met de natuurlijke stroom van de dingen, in plaats van geforceerd of tegenstrijdig te handelen.

  3. Yin en Yang (阴阳): Yin en yang zijn twee complementaire krachten die de dualiteit in het universum vertegenwoordigen. Yin staat voor het vrouwelijke, donkere en passieve, terwijl yang het mannelijke, lichte en actieve symboliseert. Balans tussen deze twee is essentieel voor harmonie.

  4. Natuur: Taoïsme benadrukt het belang van de natuur en de natuurlijke wereld. Het leert dat mensen moeten leren van de natuur en in harmonie met haar moeten leven.

Belangrijke Teksten

  • Tao Te Ching: Geschreven door  Laozi (ofwel Lao Tzu, Lao Tze, Lao Tzi, Lao Zi),  deze tekst is een van de meest invloedrijke werken van het taoïsme. Het biedt wijsheid over de aard van de Tao en hoe men er in harmonie mee kan leven. (zie ook leeslijst)

  • Zhuangzi: Dit werk, toegeschreven aan de filosoof  Zhuang Zhou ( ofwel Zhuang Zi), verkent de thema's van relativiteit, dromen en de paradoxen van het leven. Het is vaak humoristisch en bevat verhalen die belangrijke lessen over de menselijke ervaring overbrengen. (zie ook leeslijst)

Er staat gescheven in het Taoïsme

“In een bos verkoop je geen brandhout en in een meer koop je geen vis; in feite zijn ze op deze plekken overvloedig.

Evenzo, wanneer er innerlijke overvloed is, nemen de verlangens af; wanneer de verlangens minimaal zijn, houden alle geschillen op.

Wanneer een man zichzelf leegmaakt, en de vijf ingewanden zuivert, woont bovennatuurlijke intelligentie in hem (de Shen).

De kunst om het hart te besturen bestaat erin van het hart een centrum te maken dat alle impulsen kan ontvangen, vasthouden aan de natuur, aan de natuur zelf!

De kunst van het hart laat je de geest leegmaken om in bezit te komen van jezelf.

In een rustig en leeg hart hecht niets roekeloos, niets bezet het ongetwijfeld, maar alles presenteert zich en wordt ontvangen om aan te denken en te waarderen.

De wijze man voedt zich van de vreugde van de hemel.

Wanneer haar wezen in harmonie is met de hemelse ritmes straalt haar hart en trilt met Goddelijke Bliss.

 

Praktijken

Taoïsme omvat verschillende praktijken, zoals meditatie, tai chi, en qigong, die allemaal gericht zijn op het bevorderen van een gevoel van innerlijke rust en verbinding met de Tao. Rituelen en ceremonieën spelen ook een rol, vooral in de religieuze variant van het taoïsme.\

Invloed

Taoïsme heeft niet alleen invloed gehad op de Chinese cultuur en filosofie, maar ook op kunst, literatuur en geneeskunde. Het heeft een belangrijke plaats ingenomen in de oosterse spiritualiteit en blijft relevant in de moderne tijd, vooral in de context van ecologie en welzijn.

In essentie nodigt het taoïsme uit tot een levensstijl die de verbondenheid met de natuur en de universele wetten van het leven omarmt.

Lao Zi

 

Wie is Lao Tzu (Laozi)

Lao Tzu, bekend als Laozi, is een van de meest invloedrijke en mystieke figuren uit het 6e-eeuwse China. Met zijn boek, de Tao Te Ching, werd hij de ongeëvenaarde grondlegger van het taoïsme (of Daoïsme).

 

zie ook de leeslijst

Zhuangzi

Wie is Zhuang Zhou, ( Zhuangzi)

Zhuang Zhou, algemeen bekend als Zhuangzi, was een invloedrijke Chinese filosoof die leefde rond de 4e eeuw voor Christus tijdens de periode van de Strijdende Staten, een periode die overeenkomt met de top van de Chinese filosofie, de Honderd Scholen van Denken.

 

zie ook de leeslijst

De Taoïstische Leeslijst: 20+ Boeken over het Taoïsme

Het taoïsme is een filosofie/religie die origineel uit het oude China komt. Maar ook voor mensen met een niet-Chinese, of niet-religieuze, achtergrond kunnen de filosofische elementen van het taoïsme interessant zijn gezien de sterk ethische oorsprong die het heeft. Het taoïsme is dan ook een voorbeeld van een praktische filosofie – een filosofie die mensen helpt om het leven optimaal te leven. Het gaat hierbij niet om een filosofische theorie, maar over het leven in de realiteit met alle problemen en twijfels die daarbij naar boven komen.

Deze “taoïstische leeslijst” is opgesteld om daarbij van dienst te kunnen zijn.   Deze leeslijst geeft het  overzicht de belangrijkste boeken over het taoïsme weer. Als je namelijk een praktische filosofie wilt gebruiken dan is de eerste stap een stukje studie!

De Leeslijst: 20+ Boeken (en filmpjes)  over het Taoïsme

Het taoïsme is een filosofie/religie die origineel uit het oude China komt. Maar ook voor mensen met een niet-Chinese, of niet-religieuze, achtergrond kunnen de filosofische elementen van het taoïsme interessant zijn gezien de sterk ethische oorsprong die het heeft. Het taoïsme is dan ook een voorbeeld van een praktische filosofie – een filosofie die mensen helpt om het leven optimaal te leven. Het gaat hierbij niet om een filosofische theorie, maar over het leven in de realiteit met alle problemen en twijfels die daarbij naar boven komen.

Deze “taoïstische leeslijst” is opgesteld om daarbij van dienst te kunnen zijn.  geeft het onderstaande overzicht de belangrijkste boeken over het taoïsme weer. Als je namelijk een praktische filosofie wilt gebruiken dan is de eerste stap een stukje studie, 

Het taoïsme in het kort

De naam van het taoïsme komt van de tao: een concept dat vaak vertaald wordt als ‘de weg’. Het is een concept dat lastig uit te leggen is aangezien het, volgens het taoïsme, alleen te begrijpen is door je leven te leven en dichterbij ‘de weg’ zelf te komen. In het kort beschrijft het een soort van natuurlijke orde van het universum die we intuïtief moeten ontdekken als we goed willen leven en wijsheid willen bereiken.

Je zou het ook kunnen omschrijven als een staat van harmonie van het universum. Hoewel veel dingen veranderen en alles in constante beweging is, is alles tegelijkertijd in perfect harmonie. Het is als een stroom of een rivier: in constante verandering, maar toch harmonieus.

De tao is dan ook een soort zoektocht waarin we door te reflecteren en te oefenen beter het leven leren begrijpen om zo een staat van verlichting te bereiken. Ieder individu moet deze zoektocht zelf ondernemen om zo een harmonieuze levenshouding te ontwikkelen. En door je leven te leven, leer je ‘de weg’ beter begrijpen.

Een harmonieuze levenshouding houdt dan vaak ook in dat we moeten bedenken waar we wel op moeten handelen, en waar we dat niet op moeten doen. “Niet-doen,” wu wei, is dan ook een belangrijk begrip in het taoïsme. Als we teruggaan naar het metaforische beeld van een rivier: het is in constante beweging, en je kunt er tegen stribbelen maar dit heeft geen nut – de rivier zal ons toch meenemen. Leven in harmonie betekent dan soms ook dat we niet tegenstribbelen en in plaats daarvan het “niet-doen” implementeren. Dit betekent niet dat we mak alles moeten volgen, maar juist dat we in sommige situatie (waar we weinig invloed op hebben) evenwichtig leven door te beseffen dat soms niets doen het beste is.

Het taoïsme vertelt ons ook dat we natuurlijk en simpel moeten leven, en dat we afstand moeten nemen van onze verlangens en wensen. De drie juwelen, of schatten, van taoïsme zijn dan ook de deugden mededogen, gematigdheid en nederigheid.

Voor meer informatie over het taoïsme verwijzen we graag naar de onderstaande boeken. Veel concepten van de tao zijn vrij verwarrend op eerste oogopslag, maar door je hier in te verdiepen wordt het steeds duidelijker en kan het zelfs voor een niet-Chinees in een niet-religieuze context veel waarde bieden.

Onderstaand is er een  leeslijst is op basis van het Taoïsme. Een van de grondleggers van het Taoïsme is Lao Zi;

 

Wie is Lao Zi ?

 

Lao Zi (Chinees: 老子), afkomstig uit (jiaxiang) Henan, Zhoukou, Lüyi (河南省周口市鹿邑县), was een Chinese filosoof, die meestal in de 6e eeuw v.Chr., tijdens de Periode van Lente en Herfst wordt geplaatst, 604 v.Chr. - 507 v.Chr. Hij is, volgens het taoïsme zelf, de belangrijkste stichter van het taoïsme. Mogelijk heeft hij later, in de 5e of 4e eeuw v.Chr. geleefd, tijdens de Periode van de Strijdende Staten. Het is ook mogelijk dat met Lao Zi twee of meer meesters worden aangeduid of een school van denken.

Laozi, Confucius en Gautama Boeddha zijn de drie heilige personen, San sheng of 三聖, van het taoïsme. Ze leefden ook min of meer in dezelfde tijd, in de 6e tot 4e eeuw v.Chr.

Lao Zi

Naam: Laozi, Lao Zi, Lao Tzu, Lao Tze of andere vormen van de naam

 

Volgens de Chinese historicus Sima Qian, omstreeks 100 v.Chr., was de ware naam van Laozi 'Li Er'. Lao Zi's familienaam was dan Li 李 en zijn roepnaam was Er 耳. Tot deze bewering kwam hij na onderzoek van een stamboom van een familie Li uit Shandong die haar oorsprong herleidde tot Lao Zi. Deze bewering is historisch niet te bewijzen, maar de naam Li is zo met de gedaante Lao Zi verweven, dat de latere Tang-dynastie, die ook Li als familienaam had, Lao Zi als hun voorvader beschouwde.

De naam Lao Zi is een samenstelling van 'lao', oud en 'zi', meester en betekent dus in feite Oude Meester. Hij staat ook wel bekend als Lao Dan. Met de Laozi wordt het aan Lao Zi toegeschreven boek, de  Tao Te Ching  of Dao De Jing bedoeld.

Biografie

 

Sima Qian vermeldt dat Lao Zi, afkomstig uit de staat Chu, enige tijd als filosoof rondtrok, maar niemand tegenkwam die naar zijn waarheden wilde luisteren. Uiteindelijk gaf hij het op de mensen goede raad te geven en besloot hij de beschaafde wereld, in dit geval China, te verlaten. Aan de westgrens kwam Lao Zi een poortwachter, Guan Yin Zi, tegen, die hem wist over te halen zijn ideeën in elk geval op te (laten) schrijven, omdat het zonde zou zijn als die helemaal verloren zouden gaan. Lao Zi zou hierop de Tao Te Ching, het Boek van Weg en Deugd, een verzameling van 81 korte Chinese teksten, hebben laten samenstellen.

Het is waarschijnlijk dat de versie van de Tao Te Ching zoals wij die nu kennen niet door één auteur is geschreven, maar een verzameling is van uitspraken van Lao Zi, opgetekend na mondelinge overdracht door discipelen van Lao Zi zoals Guan Yin Zi. Volgens geleerden dateert het werk van de 3e eeuw v.Chr. Het is daarom waarschijnlijk dat het Lao Zi's oorspronkelijke ideeën maar deels weergeeft en er latere aanvullingen in opgenomen zijn die niet altijd bij de leer passen.

Een van de bronnen van Sima Qian is de Zhuangzi, zeker waar het gaat om de door hem beschreven befaamde ontmoeting tussen Confucius en Lao Zi, waarin Confucius de laatste omschrijft als een 'draak'. In de Zhuangzi en de Liezi staan veel verhalen over de ontmoetingen tussen Lao Zi/Lao Dan en zijn volgelingen en toehoorders, waaronder enkele malen Confucius.

Zhuangzi

Sima Qian

Liezi 

Status

Het idee van Lao Zi als wijze en meditatieleraar is de oudste visie, terug te vinden in de Tao Te Ching in die verzen waarin Lao Zi het over zichzelf of over de Wijze heeft. Ook in de Liezi en de Zhuangzi komt hij uitsluitend als mystieke leraar voor en zeker in de Zhuangzi wordt voor een Wijze elke bemoeienis met politiek sterk afgewezen. Kristofer Schipper wijst er in zijn vertaling van de Dao De Jing op dat Lao Zi toch vooral als meditatieleraar moet worden gezien.

 

 

 

Twee onbekende, in de religieuze traditie van het taoïsme aan Lao Zi toegeschreven teksten,

de Qing Jing Jing ('Zuivere Leegte en de Innerlijke Rust') en

de Nei riyong jing ('Richtlijnen voor de Dagelijkse Meditatie'),

gaan geheel over de Dao en meditatie. Deze teksten vertonen zo veel overeenkomsten met de Dao De Jing dat deze terecht aan de Oude Meester toegeschreven kunnen worden. In beide wordt geen enkele aandacht besteedt aan sociaal-politieke filosofie.

Ook hedendaagse Meesters zoals Ramesh Balsekar, Deepak Chopra en Eckhart Tolle zien in Lao Zi een mysticus.

                  Ramesh Balsekar                                                            Deepak Chopra                                                                  Eckhart Toll

Sima Qian

Door Sima Qian wordt Lao Zi gezien als filosoof. Deze visie wordt algemeen door de 'wetenschap' overgenomen, mede doordat in oude commentaren/versies van de Tao Te Ching zijn leer geïnterpreteerd wordt als sociale/politieke/moraalfilosofie. Vooral in de 'standaard'versie zoals opgetekend door de jonge geleerde Wang Bi (226-249 n.C.) komt deze vorm van filosofie sterk naar voren, hoewel Wang Bi zelf uitgaat van de mystieke achtergrond van de leer van Lao Zi.

De ‘vergoddelijking’ van Lao Zi stamt uit de 2e eeuw n.C., met de opkomst van de religieuze taoïstische lijn van de “Hemelse Meesters”. De Tao wordt dan gezien als een goddelijke realiteit en Lao Zi als een belangrijke personificatie ervan. Volgens zeggen van ene Zhang (Dao) Ling verscheen hij in het jaar 142 n.C bij deze als een onsterfelijke godheid, als Laojun, met de boodschap de decadente wereld van toen te bevrijden en een nieuwe gemeenschap van 'verkozenen' te stichten. Zijn zoon Zhang Heng en kleinzoon Zhang Lu volgden Zhang Ling op als “Hemelse Meester”; Zhang Lu schreef rond 200 n.C een commentaar op de Tao Te Ching, het Xiang'er commentaar.

Mystiek, verlichting als 'eenwording met de Tao' en meditatie zijn in het religieuze taoïsme belangrijk, zoals blijkt uit de bovengenoemde Qing Jing Jing en Nei riyong Jing. Opvallend is dat in oorsprong zowel de filosofische visie als de religieuze visie zich baseren op de mystieke inhoud van de leer van Lao Zi in de Tao Te Ching.

Filosofie

Hoewel nu aangenomen wordt dat Lao Zi zelf geen geschriften op papier heeft gezet, worden er naast de Tao Te Ching/Daodejing nog een aantal werken (deels) aan hem toegeschreven, zoals de Wenzi en de Hua Hu Jing. Deze werken bevatten in elk geval een aantal uitspraken die van Lao Zi kunnen zijn. In het religieuze taoïsme zijn er een behoorlijk aantal geschriften die aan Lao Zi als "Taishang Laojun" worden toegekend.

Twee daarvan zijn de Qing Jing Jing en de Nei riyong jing; beide zijn opgenomen in "Mediteren met Lao Zi".

Lao Zi was zich bewust van de tegenstellingen in de dingen, die telkens in een eeuwig transformatieproces terugkeren. Zodra het goede of de schoonheid wordt aangenomen is het slechte en de lelijkheid ook al aanwezig.

Elke handeling, die zich op het goede of de schoonheid richt, is dus al bij voorbaat contraproductief. Het hoogste goed is daarom als water, dat alle ruimten vult zonder onderscheid te maken. Veranderingen vinden niet op een progressieve wijze plaats, maar in een constante cyclus. Streven is daarom volgens Lao Zi bij voorbaat zinloos.

Een Wijze "zou moeten handelen zonder ergens naar te streven", het principe van  wu wei.

 

bron Wikipedia

Het verschil tussen  de namen "Lao Zi" en "Lao Tzu"

NB.  Het verschil tussen  de namen "Lao Zi" en "Lao Tzu" betreft voornamelijk de transliteratie van dezelfde Chinese naam, die in het Chinees 老子 (Lǎo Zǐ) is geschreven. Beide versies verwijzen naar dezelfde historische figuur, de legendarische Chinese filosoof die vaak wordt beschouwd als de grondlegger van het taoïsme.

  • Lao Zi:   

Dit is een meer fonetische transliteratie van de naam in het moderne Pinyin-systeem, dat tegenwoordig de standaard is voor het representeren van de Chinese uitspraak in het Latijnse alfabet. "Lao" betekent "oud" of "gerespecteerd" en "Zi" betekent "meester" of "persoon".

  • Lao Tzu:

Deze versie komt uit oudere vormen van transliteratie, zoals Wade-Giles, dat vroeger veel gebruikt werd om Chinese klanken naar het Latijnse schrift om te zetten.

In dit systeem werd de "Z" in "Zi" als een "T" geschreven, en "Zi" werd "Tzu" in het Engels.

Dus het verschil is puur een kwestie van welke transliteratiemethode gebruikt wordt, maar beide verwijzen naar dezelfde persoon.